Wykrochmalone mankiety koszuli
21 stycznia 2025 7 min czytania
Poznaj krochmal – produkt znany od pokoleń i dowiedz się, jak zrobić go w domu!

Która z nas choć raz nie słyszała o krochmalu? W gospodarstwach domowych wykorzystywały go nasze mamy i babcie, ale jego wszechstronność i skuteczność sprawiają, że wciąż znajduje zastosowanie - i to mimo dynamicznego rozwoju technologii i pojawiania się nowych środków chemicznych. Skąd wziął się krochmal, jak go przygotowywać i wykorzystywać? Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej!

 

Krochmal - poznaj jego historię!

Wiemy, że z krochmalu korzystały nasze prababcie, ale okazuje się, że jego historia sięga aż starożytności! Już w czasach antycznego Egiptu i starożytnej Grecji stosowano krochmal do usztywniania tkanin, a popularność w Europie zdobył w średniowieczu, gdy służba wykorzystywała go, aby utrzymać w nienagannym stanie wszystkie koronki, mankiety i kołnierzyki będące wyrazem elegancji wśród szlachty.

 

Popularność krochmalu nie zmalała też w XIX wieku wraz z rozpowszechnieniem się naturalnych materiałów takich jak bawełna. Mimo że obecnie jest trochę mniej znany, to każda z nas słuchała opowieści o tym, jak krochmaliło się przede wszystkim bawełniane koszule, firany, a także bieliznę stołową - serwetki, obrusy i ubrania oczywiście.

 

Okazuje się jednak, że krochmal wciąż ma swoje miejsce w wielu gospodarstwach domowych, a jego naturalne pochodzenie sprawia, że jest doceniany jako alternatywa dla syntetycznych środków pielęgnacji tkanin.

 

Co to jest krochmal?

No dobrze, ale czym właściwie on jest? Krochmal to substancja składająca się zazwyczaj ze skrobi ziemniaczanej (chociaż można też natknąć się na produkt ten stworzony na bazie innej skrobi roślinnej, np. krochmal ryżowy czy kukurydziany). W postaci czystej jest białym, sypkim proszkiem, który po wymieszaniu z wodą tworzą gęstniejącą zawiesinę.

 

Zastosowanie krochmalu 

Krochmal nadaje się przede wszystkim do usztywnienia tkanin - bardzo dobrze radzi sobie z bawełną i lnem, sprawiając, że staję się gładsze, a co za tym idzie bardziej eleganckie. Oprócz tego, aby dłużej zachować świeżość, stosuje się go również do pościeli, zasłon, firanek, obrusów i serwetek. 

 

Nie każdy zdaje sobie sprawę, że krochmal jest powszechnie stosowany również w kuchni, kosmetyce, a nawet w przemyśle spożywczym i papierniczym. Co ciekawe, od lat krochmal służy również do pielęgnacji… niemowląt! Ma on łagodzić zaczerwienienia oraz podrażnienia skóry (powstałe na przykład poprzez noszenie pieluszek). To rozwiązanie wypracowane przez nasze babki polega na przygotowaniu kisielu z mąki ziemniaczanej i wody. Tak przygotowaną miksturę wlewamy do wanienki!

Kiedy unikać krochmalenia?

Pamiętaj jednak, że lepiej nie używać krochmalu do delikatnych tkanin. Odradzamy krochmalenie jedwabiu i szyfonu, gdyż materiały te mogą zostać łatwo uszkodzone. To samo dotyczy wszystkich syntetyków - większośc takich nowoczesnych tkanin nie wymaga krochmalenia i może stracić swoje właściwości. Należy też mieć na uwadze, że krochmal sprawia, że materiały tracą swoją elastyczność, dlatego nie zaleca się krochmalenia ubrań sportowych oraz tych, które nosimy na co dzień, gdy wygoda jest najważniejsza. 

Jaki krochmal wybierać?

Kluczem do sukcesu jest tak naprawdę wybór odpowiedniego produktu. Na rynku znajdziesz różne rodzaje krochmalu, dzięki którym dopasujesz go do swoich potrzeb - od płynnego, przez krochmal w sprayu oraz proszku. Jeśli szukasz dobrego rozwiązania do krochmalenia pościeli oraz zasłon, postaw na płynny krochmal, który równomiernie pokryje materiał. Taki krochmal może być używany także do ubrań, a szczególnie do koszul - delikatny krochmal w płynie w tej roli sprawdza się świetnie!

 

Co ciekawe jednak, produkt ten możesz też stworzyć całkowicie samodzielnie, w domowych warunkach - tak jak robiły to nasze babki! 

 

Poznaj właściwości krochmalu

Krochmal od wieków jest ceniony za swoje właściwości, które znajdują zastosowanie zarówno w domu, jak i w przemyśle. Jest nie tylko funkcjonalnym dodatkiem do pielęgnacji tkanin, ale także produktem przyjaznym środowisku i skórze. Jakie są jego najważniejsze właściwości?

Usztywnianie tkanin 

Przede wszystkim używamy go do krochmalenia tkanin  - substancja (po użyciu żelazka) nadaje tkaninom sztywności. Tworzy na powierzchni materiału cienką warstwę ochronną, co pozbawia go elastyczności i dodaje odporności na zabrudzenia, zagniecenia itp.

Naturalność

Krochmal to naturalny produkt, jest pozbawiony wszelkich szkodliwych dodatków i substancji chemicznych. Na pewno będzie więc rozwiązaniem doskonałym u tych z nas, które cenią sobie wszystko, co pochodzi z natury!

Przyjazny dla środowiska

Warto wspomnieć też o tym, że krochmal jest bezpieczny nie tylko dla skóry i ciała, lecz także jako substancja biodegradowalna nie zanieczyszcza środowiska. 

Krochmal a roztocza

Krochmal do ubrań nie tylko poprawia wygląd materiałów, ale też działa jak bariera ochronna - szczególnie skuteczna przeciwko szkodnikom, takim jak roztocza. To idealne rozwiązanie dla wszystkich, którzy w trosce o higienę i bezpieczeństwo skóry chcą wybierać naturalne metody pielęgnacji! 

 

Jak zrobić krochmal domowej roboty? Wybierz swój przepis na krochmal!

Jak już wspomniałyśmy, aby przygotować domowy krochmal, tak naprawdę wystarczą dwa, czasem trzy składniki - może to być mąka ziemniaczana, ale sprawdzi się również ryż oraz… cukier! Jak zrobić domowy krochmal? Poznaj tradycyjne metody!

Krochmal z mąki ziemniaczanej

Przygotowywanie krochmalu bardzo często porównywane jest do przyrządzania kisielu lub budyniu. Jak zrobić krochmal w domu? Najpierw przygotuj skrobię ziemniaczaną - połącz dwie łyżki mąki z jedną szklanką wody, a następnie mieszaj, dopóki nie znikną wszystkie grudki. Mieszaninę przełóż do garnka i zalej wodą (powinno być jej 5 razy więcej niż Twojego „kisielu”). Wstaw garnek na palnik lub indukcję (na średni ogień) i czekaj, aż mikstura się zagotuje. Mieszaj do zgęstnienia, a następnie poczekaj do ostygnięcia. I już - krochmal jest gotowy do użycia!

Krochmal z ryżu

Z kolei przygotowywanie krochmalu z ryżu można porównać do gotowania ryżowego „wywaru”. Mimo że wiele osób uważa, że jest to najlepszy rodzaj krochmalu, na początek możesz przygotować go w mniejszej ilości, aby zobaczyć, czy sprawdzi się także u Ciebie. Proporcje do przygotowania tego krochmalu to 4 łyżki ryżu na litr wody, które należy ugotować do zupełnej miękkości. Do krochmalenia używa się właśnie tej wody z ryżu. Jeśli Twój krochmal wyda się zbyt gęsty lub chciałabyś przelać go do butelki ze spryskiwaczem, możesz rozcieńczyć go wodą w proporcjach 1:2 - wymieszaj go jednak dobrze, aż roztwór stanie się jednorodny.

Krochmal z cukru

Wiele kobiet decyduje się również na małą modyfikację i tradycyjny krochmal ze skrobi ziemniaczanej wzbogacają o cukier. Jak go przygotować? Wymieszaj 2 łyżki mąki ziemniaczanej z 1 szklanką wody, aż mikstura będzie gładka. Przełóż do garnka, dodaj 2 łyżki cukru i 3-4 szklanki wody. Gotuj na średnim ogniu, mieszając, aż mikstura zgęstnieje i zacznie wrzeć. Po ostygnięciu krochmal z cukrem jest gotowy - idealny do wykrochmalenia serwetek i cienkich tkanin.

 

Proces krochmalenia - poznaj krochmalenie… od podszewki!

Wiesz już, jak przygotować krochmal, z pewnością pojawia się jednak koleje pytanie - jak wykorzystać krochmal na co dzień? Przedstawiamy proces krochmalenia krok po kroku!

 

  1. Przygotuj krochmal

Pierwszy krok to oczywiście przygotowanie mieszaniny - możesz to zrobić z naszych przepisów lub udać się do sklepu, gdzie znajdziesz gotowy krochmal.

 

  1. Namocz tkaniny

Następnie przygotuj swoje ubrania lub inne tekstylia i zanurz je w roztworze. Upewnij się, że każda nitka jest dobrze pokryta - podczas tego procesu krochmal tworzy ochronną warstwę, która odświeża i wzmacnia tkaniny.

 

  1. Suszenie i prasowanie

Na koniec zostaje suszenie i prasowanie. Wyjmij tkaniny, odciśnij nadmiar płynu i pozostaw tekstylia lekko wilgotne. Wykorzystaj żelazko parowe i prasując nadaj swoim ubraniom idealny kształt oraz gładkość.

 

Podsumowanie

Krochmal to tradycyjny, naturalny produkt o wielu zastosowaniach, który był ceniony przez nasze babki, a my wracamy do niego dziś ze względu na jego właściwości usztywniające i ochronne. Choć nie jest odpowiedni dla każdego rodzaju tkaniny, jego uniwersalność i prostota przygotowania sprawiają, że warto mieć go w swoim domu.

 

Krochmalenie pozwala cieszyć się idealnie gładkimi i estetycznymi tkaninami, a jednocześnie wpisuje się w nurt ekologicznego podejścia do pielęgnacji ubrań. Spróbuj samodzielnie przygotować krochmal w domu i odkryj jego zalety już dziś!

 

loader
Ładuję...